บทคัดย่อ:

มุมมองด้านพิธีกรรม ศาสนา และชาตินิยม ในประวัติศาสตร์เขมร และจากจารึกซับบาก หรือจารึกโคกสะแกราช ถึงจะเป็นจารึกที่ไม่ค่อยมีชื่อเสียงเพราะเพิ่งค้นพบเมื่อ พ.ศ.2537 แต่ก็ให้ข้อมูลที่น่าสนใจหลายอย่างด้านวงการเขมรศึกษา เช่น ทางด้านพิธีกรรม ได้แก่ การสถาปนาพระพุทธรูปขึ้น เพื่อทำพิธีปลดปล่อยอาณาจักรเขมรจากชวา, การปรากฏหลักฐานชัดเจนในศิลาจารึกเขมรเป็นครั้กแรกของพระพุทธศานา นิกายวัชรยาน และความคิดอันมีลักษณะคล้ายเป็นชาตินิยม ก็ปรากฏเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์เขมรด้วยเช่นกัน

ABSTRACT:

The Sabbak or Kok Sakae-raj inscription is not well-known because it was just unearthed in 1994. However, there is a lot of interesting information related to Khmer studies. Firstly, regarding rituals, there was the establishment of the Buddha image for liberating the Khmer kingdom from Java. Secondly, regarding religion, Mahayana Buddhism, especially the Vajrayana sect, appeared in the Khmer inscription for the first time. Lastly, the idea of nationalism also occurred for the first time in Khmer history.